1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu
1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu, 1 Aralık 1991'de Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi için bir düzenlendi.[1] 24 Ağustos 1991'de Ukrayna Yüksek Şurası bağımsızlık ilanını onayladı. Seçmenlerin yüde 92.3'ü bağımsızlık ilanını kabul etme yönünde oy kullandı. Referandumda seçmenlere, "Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi"ni destekliyor musunuz?[2] sorusu soruldu. Sorunun ilk bölümünde bildirinin metni vardı. Ayrıca, 24 Ağustos 1991'de Ukrayna Parlamentosu Bağımsızlık Yasası'nı onaylamak için bir referandum düzenlenilmişti.[3]
| ||||||||||||||||||||||
Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi Yasasını destekliyor musunuz? | ||||||||||||||||||||||
| Sonuçlar | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||
 bölge göre sonuçlar | ||||||||||||||||||||||
Ukraynalılar bağımsızlığa güçlü bir şekilde destek verdi. Kayıtlı seçmenlerin %84.18'i referanduma katıldı ve bunlardan %92.3'ü "Evet" oyu vermişti.[2]
Eş zamanlı olarak, cumhurbaşkanlığı seçimleri de gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanlığı seçiminin kampanya süreci boyunca altı aday da Ukrayna genelinde Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık ve referandumda "Evet" oyu lehine kampanya yaptı. Parlamento başkanı ve fiili devlet başkanı olan Leonid Kravçuk, seçim sonuçlarına göre Ukrayna'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak seçildi.[4]
Ukrayna, 2 Aralık 1991'de dünya çapında bağımsız bir devlet olarak tanındı.[5][6][7] Ayrıca, Ukrayna, Rus SFSC Başkanı Boris Yeltsin tarafından tanındı.[8][9][10][11] Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, referandumdan hemen sonra Kravçuk'a gönderdiği tebrik telgrafında yakın Ukrayna'da "egemen devletler birliği oluşumunda işbirliği ve anlayış" umutlarını dile getirdi.[12]
Ukrayna, hem ekonomik hem de politik olarak Sovyetler Birliği'nin Rusya'dan sonra en güçlü ikinci cumhuriyetiydi. Referandum, Gorbaçov'un SSCB'yi bir arada tutma yönünde olan adımlarını bitirdi. Aralık 1991'de, RSFSR ve Kazak SSR dışında tüm eski Sovyet cumhuriyetleri Birlikten resmen ayrıldı. Seçilmesinden bir hafta sonra Kravçuk, Yeltsin ve Belarus lideri Stanislav Şuşkeviç ile bir araya gelerek Belavejça Anlaşmaları'nı imzaladı. Bu anlaşmalar, Sovyetler Birliği'nin hukuki olarak yok olduğunu ilan etti.[13] 26 Aralık'ta SSCB resmi olarak dağıldı.[14]
Seçim sonuçları
değiştir
Ukrayna medyası kitlesel olarak bağımsızlık idealine yönelmişti.
Anketler, Eylül 1991'deki "Evet" kampanyasına %63 destek olduğunu gösterdi; bu oran Ekim 1991'in ilk haftasında %77'ye, Kasım 1991 ortasında ise %88'e yükseldi
Ukrayna'da yaşayan Rus kökenli insanların yaklaşık yüzde 55'i bağımsızlık yönünde oy kullandı.
| Seçenek | Oy sayısı | % |
|---|---|---|
| Evet | 28.804.071 | 92.26 |
| Hayır | 2.417.554 | 7.74 |
| Toplam | 31.221.625 | 100.00 |
| Geçerli oylar | 31.221.625 | 97.90 |
| Geçersiz/boş oylar | 670.117 | 2.10 |
| Toplam oy sayısı | 31.891.742 | 100.00 |
| Kayıtlı seçmen/katılım | 37.885.555 | 84.18 |
| Kaynak: Nohlen & Stöver | ||
Bölgeye göre seçim sonuçları
değiştirBağımsızlık Yasası, Ukrayna'nın 27 idari bölgesinin her birinde çoğunluğun desteğini aldı: 24 oblast, 1 özerk cumhuriyet ve 2 özel belediye.
Güney ve Doğu Ukrayna'da seçmen katılımı en düşüktü. Harkiv, Luhansk, Donetsk ve Odessa oblastları ile Kırım ve Sivastopol, "evet" oylarının en düşük yüzdeliklere sahip olduğu altı bölgelerdi; tüm bu bölgelerde kayıtlı seçmenlerin çoğunluğu (Kırım ve Sivastopol hariç) oylarını "evet" yönünde kullandı.[4]
| İdari bölüm | Bağımsızlık için yüzde oy | |
|---|---|---|
| Kullanılan oyların sayısı | Toplam seçmenlere oranı | |
| Kırım ÖSSC | 54.19 | 37 |
| Çerkassi Oblastı | 96.03 | 87 |
| Çernihiv Oblastı | 93.74 | 85 |
| Çernivtsi Oblastı | 92.78 | 81 |
| Dnipropetrovsk Oblastı | 90.36 | 74 |
| Donetsk Oblastı | 83.90 | 64 |
| Ivano-Frankivsk Oblastı | 98.42 | 94 |
| Harkiv Oblastı | 86.33 | 65 |
| Herson Oblastı | 90.13 | 75 |
| Khmelnitskyi Oblastı | 96.30 | 90 |
| Kiev Oblastı | 95.52 | 84 |
| Kirovohrad Oblastı | 93.88 | 83 |
| Luhansk Oblastı | 83.86 | 68 |
| Lviv Oblastı | 97.46 | 93 |
| Mykolayiv Oblastı | 89.45 | 75 |
| Odesa Oblastı | 85.38 | 64 |
| Poltava Oblastı | 94.93 | 87 |
| Rivne Oblastı | 95.96 | 89 |
| Sumi Oblastı | 92.61 | 82 |
| Ternopil Oblastı | 98.67 | 96 |
| Vinnitsa Oblastı | 95.43 | 87 |
| Volyn Oblastı | 96.32 | 90 |
| Zakarpattia Oblastı | 92.59 | 77 |
| Zaporojye Oblastı | 90.66 | 73 |
| Jitomir Oblastı | 95.06 | 86 |
| Kiev Şehri | 92.87 | 75 |
| Sivastopol Şehri | 57.07 | 36 [15] |
| Ulusal Toplam | 90.32 | 76 [16] |
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Dieter Nohlen & Philip Stöver (2010) Elections in Europe: A data handbook, page 1976 9783832956097
- ^ a b Nohlen & Stöver, p1985
- ^ Historic vote for independence 23 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Weekly (1 September 1991)
- ^ a b Independence – over 90% vote yes in referendum; Kravchuk elected president of Ukraine 19 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Weekly (8 December 1991)
- ^ Ukraine and Russia: The Post-Soviet Transition by Roman Solchanyk, Rowman & Littlefield Publishers, 2000, 0742510182 (page 100)
- ^ Canadian Yearbook of International Law, Vol 30, 1992, University of British Columbia Press, 1993, 9780774804387 (page 371)
- ^ Russia, Ukraine, and the Breakup of the Soviet Union 20 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Roman Szporluk, Hoover Institution Press, 2000, 0817995420 (page 355
- ^ Russia's Revolution from Above, 1985–2000: Reform, Transition, and Revolution in the Fall of the Soviet Communist Regime 20 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Gordon M. Hahn, Transaction Publishers, 2001, 0765800497 (page 482)
- ^ A Guide to the United States' History of Recognition, Diplomatic, and Consular Relations, by Country, since 1776: Ukraine 4 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Office of the Historian
- ^ The Limited Partnership: Building a Russian-US Security Community 20 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by James E. Goodby and Benoit Morel, Oxford University Press, 1993, 0198291612 (page 48)
- ^ Ukrainian Independence, Worldwide News Ukraine
- ^ NEWSBRIEFS FROM UKRAINE 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Weekly (8 December 1991)
- ^ Historical Dictionary of the Russian Federation by Robert A. Saunders & Vlad Strukov, Scarecrow Press, 2010, 0810854759 (page 75)
- ^ Turning Points – Actual and Alternate Histories: The Reagan Era from the Iran Crisis to Kosovo by Rodney P. Carlisle and J. Geoffrey Golson, ABC-CLIO, 2007, 1851098852 (page 111)
- ^ Russians in the Former Soviet Republics 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Pål Kolstø, Indiana University Press, 1995, 978-0-253-32917-2 (page 191)
Ukraine and Russia:Representations of the Past 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Serhii Plokhy, University of Toronto Press, 2008, 978-0-8020-9327-1 (page 184) - ^ Post-Communist Ukraine 16 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Bohdan Harasymiw, Canadian Institute of Ukrainian Studies, 2002, 1895571448
Dış bağlantılar
değiştir- "Law of Ukraine N 1660-XII on organization of referendum" (Ukraynaca). 11 Ekim 1991. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Law of Ukraine N 1661-XII on text for referendum" (Ukraynaca). 11 Ekim 1991.
- "The funeral of the empire", Leonid Kravchuk, Zerkalo Nedeli (Mirror Weekly), 23 August – 1 September 2001. Available online in Russian[ölü/kırık bağlantı] and in Ukrainian.
- "Confide in people," Dr. Stanislav Kulchytsky, Zerkalo Nedeli (Mirror Weekly), 1–7 December 2001. Available online in Russian and in Ukrainian.
- Vitaliy Riaboshapka. "Referendum in Ukraine: how it is dangerous and why it is even needed (Референдум в Украине: чем опасен и зачем вообще нужен)". Segodnya. 1 December 2019