14 Ekim 2023 Güneş tutulması
14 Ekim 2023 Güneş tutulması, büyük ölçüde Kuzey, Orta ve Güney Amerika üzerinde meydana gelen halkalı Güneş tutulmasıydı.
| 14 Ekim 2023 Güneş tutulması | |
|---|---|
 Los Alamos, New Mexico'dan gözlenen halkalı Güneş tutulması | |
 Harita | |
| Tutulmanın türü | |
| Tür | Halkalı |
| Gama | 0,3753 |
| Büyüklük | 0,952 |
| Maksimum tutulma | |
| Süre | 317 saniye (5 d 17 s) |
| Koordinatlar | 11°24′N 83°06′W / 11.4°K 83.1°B |
| Maks. kuşak genişliği | 187 km (116 mi) |
| Zaman (UTC) | |
| En büyük tutulma | 18:00:41 |
| Kaynaklar | |
| Saros | 134 (44 - 71) |
| Katalog # (SE5000) | 9560 |
Tutulmanın maksimum olduğu bölge Orta Amerika'daydı, en geniş kapsama alanı Nikaragua'nın doğu kıyısı açıklarında ve en uzun tutulma süresi Panama'nın güney kıyısının hemen açıklarında gerçekleşti. Buradaki halkalı tutulma 5 dakika 17 saniye sürdü ve güneş ufuk çizgisinin 66,8° üzerindeydi.
Tutulma, Saros döngüsü 134'ün bir parçasıdır ve 3 Ekim 2005 Güneş tutulmasının devamı niteliğindedir.
Görünürlük
değiştirHalkalı tutulmanın görünürlük bölgesi Dünya'ya ilk olarak saat 16:12 UT'de Doğu Pasifik 146° 14′ Batı boylamı ve 49° 14′ Kuzey enleminde ulaştı.[1] Güneydoğuya doğru ilerleyen gölge, Coos Bay, Oregon'da ABD kıyılarına çarptı ve ardından Amerika eyaletleri, Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas'ı geçti. Daha sonra Meksika Körfezi'nin batısı, Yucatán Yarımadası ve Honduras'ın kuzeydoğusunu, ardından Kosta Rika kıyılarıyla Panama Kanalı'nın batısındaki Panama Kıstağı'nı geçerek okyanus boyunca Kolombiya'ya doğru devam etti. Kolombiya kıyısından sonra seyrek nüfuslu bölgelerden geçerek önce And Dağları, ardından Brezilya'daki Amazon Nehri boyunca ilerledi ve yeniden yoğun nüfuslu bölgelere ulaştı, fakat burada Güneş batı ufuk çizgisine çok yakındı. Ay'ın gölgesi, Brezilya'nın doğu kıyısından kısa bir süre önce saat 19:46 UT'de 29° 46′ Batı boylamı ve 5° 46′ Güney enleminde Dünya'yı terk etti.[1]
Halkalı görünürlük bölgesi, ABD'de Krater Gölü, Büyük Havza, Capitol Reef, Canyonlands ve Padre Adası; Panama'da Santa Fe, Omar Torrijos, Sarigua; Kolombiya'da Uramba, Cordillera de los Picacho, Serranía de la Macarena, Chiribiquete; Brezilya'da Jaú, Amazônia, Jamanxim ve Serra do Pardo gibi birçok milli parkı ve diğer koruma alanlarını da etkiledi.
Texas'ın Austin şehrinin yaklaşık 100 km batısı, Bandera ilçesi'nin Vanderpool kasabasına yakın bir noktada, 8 Nisan 2024 tarihinde gerçekleşecek tam Güneş tutulmasının merkez çizgisiyle kesişti. Bu nedenle burada yaklaşık 6 ay arayla iki merkezi Güneş tutulması gözlenebilecek. Albuquerque için bu tutulma, 11 yıl içinde gerçekleşen ikinci halkalı güneş tutulmasıydı ve 20 Mayıs 2012 Güneş tutulmasının gölge yoluyla kesişti.
Halkalı tutulma görünürlük bölgesindeki yerler
değiştir| Ülke | Yer | Süre | Zaman (UT) | Açıklama |
|---|---|---|---|---|
| ABD | Coos Bay | 4d 00s | 16:18 | karayla ilk temas |
| ABD | Eugene | 3d 54s | 16:19 | |
| ABD | Medford | 1d 13s | 16:19 | halkalı tutulma bölgesinin kenarı |
| ABD | Elko | 4d 18s | 16:25 | |
| ABD | Albuquerque | 4d 50s | 16:37 | |
| ABD | Santa Fe | 2d 49s | 16:37 | halkalı tutulma bölgesinin kenarı |
| ABD | Roswell | 4d 41s | 16:41 | |
| ABD | Odessa | 4d 48s | 16:45 | |
| ABD | Vanderpool | 4d 59s | 16:52 | 8 Nisan 2024 tam Güneş tutulmasının merkez çizgisi geçiş noktası |
| ABD | San Antonio | 4d 24s | 16:54 | |
| ABD | Corpus Christi | 5d 02s | 16:58 | |
| Meksika | Campeche | 4d 33s | 17:25 | |
| Belize | Belize City | 5d 11s | 17:34 | |
| Honduras | La Ceiba | 5d 11s | 17:41 | |
| Honduras | Catacamas | 5d 15s | 17:45 | |
| Panama | Santiago de Veraguas | 4d 09s | 18:12 | |
| Kolombiya | Cali | 3d 44s | 18:33 | |
| Kolombiya | Neiva | 5d 09s | 18:37 | |
| Brezilya | Araguaína | 4d 09s | 19:39 | |
| Brezilya | Juazeiro do Norte | 3d 52s | 19:45 | ufkun yaklaşık 10° üzerinde |
| Brezilya | Campina Grande | 3d 04s | 19:46 | ufkun yaklaşık 7° üzerinde |
| Brezilya | Natal | 3d 32s | 19:45 | ufkun yaklaşık 6° üzerinde |
Kaynakça
değiştir- ^ a b Fred Espenak (1994). Fifty Year Canon of Solar Eclipses: 1986-2035 (2. bas.). Belmont: NASA. s. 121, 225. ISBN 0-933346-45-X.
Dış bağlantılar
değiştir
- NationalEclipse.com 2023 tutulması ve diğerleri için genel bilgiler, haritalar, şehir verileri, etkinlikler, animasyonlar, ürünler, tarihi bilgiler ve diğer kaynakları içeren bir eğitim sitesi. (İngilizce)
- Eclipse2024.org Kapsamlı tutulma bilgileri, tutulma simülatörü ve 2023 ve 2024 güneş tutulmaları için diğer kaynakları içeren bir eğitim sitesi. (İngilizce)