Şener Şen
Şener Şen doğum adı ile Ali Haydar Şen (d. 26 Aralık 1941, Adana), Türk sinema ve dizi oyuncusu.[1]
Şener Şen | |
|---|---|
 Şener Şen, 2010 | |
| Doğum | 26 Aralık 1941 Adana, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1964-günümüz |
| Evlilik | Sermin Hürmeriç (e. 1989; b. 1997) (2. eşi) |
| Ebeveyn(ler) | Ali Şen Mürvet Şen |
| Akraba(lar) | Tuncer Şen (ağabeyi) İnci Şen (kardeşi) |
| Ödüller | Altın Portakal Film Festivali En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu 1978 – Çöpçüler Kralı Altın Portakal Film Festivali Altın Portakal Film Festivali 2016 – Türkiye Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü |
Hayatı
değiştir26 Aralık 1941 tarihinde, o zamanlar marangozluk yapan Ali Şen'in oğlu olarak Adana'da dünyaya geldi. Lüleburgaz'daki Kepirtepe Köy Enstitüsünden mezun oldu ve öğretmen olarak Kocaeli'ne atandı.[2][3] Sanat hayatına İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrolarında sahneye çıkarak başladı. Babası gibi sinema sanatçısı olmak istemeyen Şener Şen, kendisini tiyatro oyunculuğuna adadı. Radyo tiyatrolarında da oynadı.[4] Ancak tiyatrodan elde ettiği kazanç yetmediği için sinemaya girmek zorunda kaldı. Dublajdan tanıdığı yönetmenlere, “Figüran olarak beni de çağırın. Ama bir şartım var, yevmiyemi o gün alayım” dediği iddia ediliyor.[kaynak belirtilmeli]
Sinemaya ilk adım attığı yıllarda figüranlık dahil her işi yaptı. Beş yıl boyunca - bazı filmlerde sadece dans etmek veya başrol oyuncusundan dayak yemek gibi- küçük rollerde yer aldı. Kariyerinde dönüm noktası 1975 yılında Ertem Eğilmez'in filmi Hababam Sınıfı'ndaki ‘'Badi Ekrem'’ tiplemesi oldu. O yıllarda büyük gişe hasılatı yapan Süt Kardeşler, Şaban Oğlu Şaban, Tosun Paşa, Kibar Feyzo, Çöpçüler Kralı ve Davaro gibi filmlerde oynadı.
Şener Şen, 1984'e kadar yardımcı roller oynadı. O dönemde Anadolu piyasasına hâkim olan işletmecilerin, Arzu Film ve Ertem Eğilmez'e yaptıkları baskı sonucunda artık başrollerde oynaması gündeme gelir. Ancak o güne kadar özellikle Kemal Sunal ve İlyas Salman'la birlikte yaptığı filmlerde oynadığı uyanık, üçkâğıtçı, sahtekâr, dolandırıcı tiplemeleri canlandırmış olan Şen bu kez halkın isteğinin dışında bir rol seçti. “Onların istediği filmi yapmam, başrol oynayacaksam kendi istediğim filmi yaparım” diyerek Başar Sabuncu'nun Namuslu filminde ilk kez başrole çıktı.[5] Filmde canlandırdığı Ali Rıza Bey karakteri işine son derece bağlı bir mutemettir. Bu nedenle çevresindekilerce hor görülür. Zimmetine para geçirdiği söylentileri ortalığa yayılınca itibar görür ve el üstünde tutulmaya başlar. Ertem Eğilmez'in bu film için ona “Eğer bu film tutmazsa senin hayatın başlarken biter. Bir daha bir fırsat yakalayamazsın. Ama öbürünü seçersen yılda beş, altı film yaparsın, para da kazanırsın” demesine rağmen, Namuslu o yılın en iyi iş yapan filmleri arasına girdi ve Şener Şen'in sinema kariyerindeki ikinci perde açıldı.
Namuslu filmiyle üçkağıtçı, sahtekar karakterleri canlandırmaktan sıyrılan Şener Şen artık iyi, insanları kandırmayan, saf, temiz yürekli karakterleri canlandırmaya başladı. Nesli Çölgeçen’in Züğürt Ağa'sında saf bir köy ağasını, Milyarder'de piyangodan büyük ikramiye kazanan istasyon şefini, Muhsin Bey 'de şöhret olmak isteyen bir gence yardım eden organizatörü başarı ile oynadı. Bu yıllarda moda olan müzikallerde de gözüktü.
Ertem Eğilmez'in son filmi olan ve Türk sinema seyircisinin sinema önlerinde uzun kuyruklar oluşturduğu taşlamalarla dolu Arabesk filminde Müjde Ar ile başrolleri paylaştı. 1996'da ise Türk sinemasında bir devrim yaratan “Eşkıya” filminde Uğur Yücel ile birlikte oynadı. Yavuz Turgul'un senaryosunu yazdığı ve yönettiği bu film Türk sinema sektöründe o dönem için bir rekor kırarak 2,5 milyonu aşkın seyirciyi sinemalara çekti.
Gaziantepli kebap üstadı Ali Haydar'ı canlandırdığı İkinci Bahar (1998-2001) dizisinde diğer başrol oyuncusu Hanım adlı Trakyalı bir mezeciyi canlandıran Türkan Şoray'dı.
2005 yılında Kabalcı Yayınevi tarafından basılan Giovanni Scognamillo'nun yazdığı Türk Sinemasında Şener Şen isimli çalışma oyuncu hakkında yazılmış en kapsamlı çalışmadır. Şener Şen'in bu yıla kadar olan oyunculuk kariyeri dönemlere ayrılarak incelenmiştir. Kitapta Şener Şen'in film dizini, sahne oyunları ve müzikalleri dizinleri de bulunmaktadır.
Yönetmenliğini Yavuz Turgul'un yaptığı Gönül Yarası (2005) filmindeki emekli öğretmen Nazım rolüyle 42. Altın Portakal Film Festivali'nde 'En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü kazandı. Senaryolarını Yavuz Turgul'un yazdığı, "nesli tükenen bir kabadayıyı" canlandırdığı Kabadayı (2007) ile başrollerini Çetin Tekindor, Cem Yılmaz'la paylaştığı Av Mevsimi (2010) ve Yol Ayrımı (2017) en son rol aldığı filmler olmuştur. Şen, 2015 yılında Aygaz Otogaz reklamıyla ekranlara geri dönmüştür.[6][7]
28 Aralık 2016'da Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü'nü 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden alan Şener Şen törende yaptığı konuşmada; "Hikayeler hayatı nasıl yaşayabiliriz konusunda bize yol göstericilerdir. Ben canlandırdığım karakterlerin iyiye ve doğruya hizmet etmesi için özenle seçtim. Bir aktör için intihar sayılabilecek uzun yıllar istediğim hikayeyi bekledim. İyiyi, doğruyu ve güzeli arayan toplumların her zaman barış içinde yaşayacağına inandım. Bu ödülü toplumsal barışımıza bir katkısı olması umudu ile kabul ediyorum" dedi.[8][9][10]
Özel Yaşamı
değiştirİki kez evlenen Şener Şen, ilk evliliğinden bir kız çocuğu (Bengü Şen (d. 1974)) babasıdır. Muhsin Bey'in çekimleri sırasında tanıştığı Sermin Hürmeriç'le 1989'da ikinci evliliğini yaptı. Çift 1997'de boşandı.
11 Kasım 2020 tarihinde Koronavirüs'e yakalandığı duyuruldu.[11]
Ödülleri
değiştir| Ödülleri | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Karakter | Ödül Töreni | Kategori | Sonuç | Notlar |
| 1978 | Çöpçüler Kralı | Şakir | Altın Portakal | En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu | Kazandı | |
| 1987 | Muhsin Bey | Muhsin Kanadıkırık | En İyi Erkek Oyuncu | Kazandı | ||
| 1998 | Devlet Sanatçısı | Tiyatro ve Sinema Sanatçısı | Kazandı | Devlet Sanatçılığını düzenleyen yönetmeliğin Danıştay tarafından iptali sonucu unvanı kaldırılmıştır. | ||
| 2004 | Altın Portakal | Yaşam Boyu Onur Ödülü | Kazandı | |||
| 2005 | Gönül Yarası | Nazım | En İyi Erkek Oyuncu | Kazandı | ||
| Sadri Alışık Ödülü | En İyi Erkek Oyuncu | Kazandı | ||||
| 2006 | Altın Koza Film Festivali | Yaşam Boyu Onur Ödülü | Kazandı | |||
| 2008 | Eşkıya | Baran | Yeşilçam Ödülü | En İyi Erkek Oyuncu | Kazandı | |
| SİYAD Ödülü | Onur Ödülü | Kazandı | ||||
| 2016 | Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü | Sinema | Kazandı | |||
| 2024 | Sadri Alışık Ödülü | Sinema Onur Ödülü | Kazandı | |||
Tiyatro oyunları
değiştir| Yıl | Oyun | Yazar | Tiyatro |
|---|---|---|---|
| 1967 | Othello | William Shakespeare | İstanbul Şehir Tiyatrosu |
| Cyrano de Bergerac | Edmond Rostand | ||
| 1977 | Oyun Nasıl Oynanmalı | Vasıf Öngören | |
| 1978 | Zengin Mutfağı | ||
| 1979 | Sersem Kocanın Kurnaz Karısı | Haldun Taner | |
| 1981 | Hababam Sınıfı Müzikali | Rıfat Ilgaz | Şan Tiyatrosu |
| 1982 | Neşe-i Muhabbet | ||
| 1983 | Sade Vatandaş Şvayk Hitler'e Karşı | Bertolt Brecht | |
| 1984 | Keşanlı Ali Destanı | Haldun Taner | Schaubühne (Berlin) |
| 1986 | Bin Yıl Önce Bin Yıl Sonra | Yavuz Turgul, Vural Sözer | Şan Tiyatrosu |
| 2004 | Mucizeler Komedisi | Yavuz Turgul | Most Yapım |
| 2018 | Zengin Mutfağı | Vasıf Öngören | DasDas |
Filmografi
değiştir| Yıl | Film | Rol |
|---|---|---|
| 1964 | Yaşasın Hayat | |
| 1964 | Hizmetçi Dediğin Böyle Olur | |
| 1967 | Sözde Kızlar | Serseri |
| 1970 | Kadın Satılmaz | Nazif'in Kardeşi Nezih |
| 1971 | Altın Prens Devler Ülkesinde | Tintin |
| Görünce Kurşunlayın | Kamyonet Şoförü | |
| 1972 | Katerina | |
| Asi Kalpler | ||
| 1973 | Aşk Mahkumu | Doktor |
| Bitirimler Sosyetede | Garson | |
| Bir Demet Menekşe | ||
| 1974 | Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz | Devlet Dairesinde Müdür Arayan Adam/Nubar Terziyan Seslendirmesi |
| Ayrı Dünyalar | Kumarbaz | |
| 1975 | Bak Yeşil Yeşil | Ahmet |
| Bizim Aile | Şener | |
| Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı | Badi Ekrem | |
| Aptal Şampiyon | Fong | |
| 1976 | Hababam Sınıfı Uyanıyor | Badi Ekrem |
| Tosun Paşa | Lütfü | |
| Süt Kardeşler | Hüsamettin | |
| 1977 | Hababam Sınıfı Tatilde | Badi Ekrem |
| Şabanoğlu Şaban | Kumandan Hüsamettin | |
| Çöpçüler Kralı | Zabıta Amiri | |
| Gülen Gözler | Vecihi | |
| 1978 | Kibar Feyzo | Maho Ağa |
| Sultan | Bakkal Bahtiyar | |
| Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor | Badi Ekrem | |
| Neşeli Günler | Ziya | |
| 1979 | Erkek Güzeli Sefil Bilo | Maho Ağa |
| N'olacak Şimdi | Şakir | |
| 1980 | Banker Bilo | Banker Maho |
| 1981 | Gırgıriyede Şenlik Var | Haydar |
| Davaro | Sülo | |
| 1982 | Adile Teyze | Sadık |
| Çiçek Abbas | Şakir | |
| Dolap Beygiri | Banker Yakup | |
| 1983 | Gırgıriyede Cümbüş Var | Duman Haydar |
| Şekerpare | Ziver | |
| Şalvar Davası | Ağa | |
| 1984 | Gırgıriyede Büyük Seçim | Duman Haydar |
| Namuslu | Ali Rıza | |
| 1985 | Züğürt Ağa | Ağa |
| Aşık Oldum | Şakir | |
| Çıplak Vatandaş | İbrahim | |
| 1986 | Milyarder | Mesut |
| Değirmen | Kaymakam Hilmi | |
| 1987 | Muhsin Bey | Muhsin Bey |
| Selamsız Bandosu | Latif Şahin | |
| 1988 | Zengin Mutfağı | Lütfü Usta |
| Arabesk | Şener | |
| Yasemin | Yasemin'in babası Yunus | |
| 1990 | Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni | Haşmet Asilkan |
| 1992 | Gölge Oyunu | Abidin |
| 1993 | Amerikalı | Şeref The Türk |
| 1996 | Eşkıya | Baran |
| 1998 | İkinci Bahar | Ali Haydar |
| 2004 | Gönül Yarası | Nazım |
| 2007 | Kabadayı | Ali Osman |
| 2010 | Av Mevsimi | Cinayet masası polisi Avcı Ferman |
| 2017 | Yol Ayrımı | Mazhar Kozanlı |
Reklamlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Dönmez-Colin, Gönül (2013). The Routledge Dictionary of Turkish Cinema. Taylor & Francis.
- ^ "Şener Şen'in mezun olduğu okul ilgi görüyor". 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ "Şener Şen'in öğretmenlik yaptığı Şahinler Köyü gençleri, saha istiyor - Kocaeli Gazetesi". 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ Örnek olarak, Herbert Reinecker'in yazdığı, Ergin Orbey'in yönettiği Gece Treni oyununda üstlendiği Magnus rolü gösterilebilir. Oyunun bir kaydı için bkz. https://www.youtube.com/watch?v=E-XX7Dabv2M 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Türk Sinemasında Şener Şen, Giovanni Scognamillo, 2005, Kabalcı Yayınevi, s:57
- ^ "Aygaz Otogaz'dan Şener Şen'li yeni reklam filmi". otomobilgazetesi.com. 12 Aralık 2015. 18 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2016.
- ^ "Şener Şen Reklamla Geri Döndü". tumhaber.com. 14 Aralık 2015. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2016.
- ^ "Şener Şen Cumhurbaşkanlığı ödülünü 'toplumsal barışa' adadı". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2016.
- ^ "Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri sahiplerini buldu - Haberler Hürriyet". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2016.
- ^ "Şener Şen Cumhurbaşkanlığı ödülünü 'toplumsal barışa' adadı". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2016.
- ^ "Usta oyuncu Şener Şen Coronavirüsüne yakalandı". NTV. 13 Kasım 2020. 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
Dış bağlantılar
değiştir- IMDb'de Şener Şen
- SinemaTürk'te Şener Şen