İslam Kerimov

İslam Abduğanıyeviç Kerimov (Özbekçe: Islom Abdug'aniyevich Karimov / Ислом Абдуғаниевич Каримов; 30 Ocak 1938, Semerkant - 2 Eylül 2016, Taşkent), 24 Mart 1990'dan; 2 Eylül 2016'daki ölümüne değin, kurucu Özbekistan Devlet Başkanı.

İslam Abduğanıyeviç Kerimov
1. Özbekistan Devlet Başkanı
Görev süresi 24 Mart 1990 - 2 Eylül 2016
Başbakan	Abdulhaşim Mutalov Otkir Sultonov Şevket Mirziyoyev
Yerine gelen	Nigmatilla Yuldaşev (Geçici) Şevket Mirziyoyev
Kişisel bilgiler
Doğum	İslam Abduğanıyeviç Kerimov 30 Ocak 1938(1938-01-30) Semerkant, Özbekistan SSC, SSCB
Ölüm	2 Eylül 2016 (78 yaşında) Taşkent, Özbekistan
Partisi	Komünist Parti (1964-91) Demokrat Halk Partisi (1991-2007) Liberal Demokrat Parti (2007-16)
Evlilik(ler)	Tatyana Ekberovna Kerimova
Mesleği	Mühendis
İmzası

Kerimov SSCB'ye ait bir yurtta yetişip, daha sonra Taşkent'te makine mühendisliği ve iktisat bölümlerini okudu.

1964 yılında Komünist Parti'ye katıldı. Devlet idaresine geçmeden önce mühendis olarak uçak sanayisinde çalışmıştır. 1983 ve 1986 yılları arasında Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. Adı yolsuzluk ve rüşvete karıştığı için 11 Ağustos 1984'te KGB tarafından Mayıs 1987'ye kadar gözaltı hapsinde tutuldu. 1989'da Özbekistan SSC'de Komünist Parti'nin Birinci Sekreteri oldu. 24 Mart 1990'da Özbekistan SSC'de En Üst Sovyetlerin Başkanı oldu. Bu zaman içinde bütün sovyet sosyalist cumhuriyetlerinin bağımsızlığı için mücadelede bulundu ve 31 Ağustos 1991'de Özbekistan'nın bağımsızlığını ilan etti.

29 Aralık 1991'de, Özbekistan'ın ilk seçimlerinde %86 oranında oy alarak Özbekistan Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı seçildi. 1995'te tartışmalı bir referandumla görev süresini 2000 yılına kadar uzattı. 9 Ocak 2000'de, tek ve zayıf bir rakibe karşı yarıştığı devlet başkanlığı seçimlerini %91,9 ile kazandı. 27 Ocak 2002'de, devlet başkanlığı süresini 5'ten 7 yıla uzatan ikinci bir referandumda daha istediği sonucu aldı.

11 Eylül saldırılarının ardından Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya'daki yakın müttefiklerinden biri haline geldi. 2001 yılında Afganistan'daki Taliban rejimine yönelik yapılan saldırılar için bir hava üssünü ABD güçlerine açtı. ABD'nin lojistik destek karşılığında Kerimov rejiminin insan hakları ihlallerini görmezden gelmesi pek çok insan hakları kuruluşunun tepkisini çekti.

Mayıs 2005'te meydana gelen Andican olayları sırasında hükûmet güçlerinin sert müdahalesi ABD hükûmeti tarafından eleştirildi, bunun üzerine Kerimov ülkesindeki ABD güçlerini sınırdışı etti. Terörist bir grup olarak kabul ettiği Özbekistan İslami Hareketi liderlerinden Tahir Yoldaş ve Cuma Hocayev gıyablarında idama mahkûm edildi.

Aralık 2007'de yapılan devlet başkanlığı seçimleri öncesinde üçüncü bir dönem daha aday olmak istemesi tartışmalara neden oldu. Kanunlara aykırı olmasına rağmen üçüncü bir dönem başvurduğu adaylığı seçim komisyonu tarafından kabul edildi. Batılı gözlemcilerin hayli tartışmalı bulduğu seçimleri, Özbekistan Liberal Demokratik Partisinin adayı olarak %90,6 ile kazandı. Seçimler Şanghay İşbirliği Örgütü ve Bağımsız Devletler Topluluğu gibi örgütlerinin gözlemcilerince olumlu biçimde değerlendirilirken, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın gözlemcilerince eleştirildi.

27 Ağustos 2016 tarihinde geçirdiği beyin kanaması neticesinde hastaneye kaldırılan Kerimov, 2 Eylül 2016 tarihinde öldü.

Ailesi

Tatyana Kerimova ile evli ve diplomat Gülnare Kerimova'nın babasıdır.

Dış bağlantılar

• Resmi biyografisi7 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• BBC News'te Profili1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.