Ölçme

Ölçme ya da ölçüm, bilinmeyen bir büyüklüğün aynı türden olan, ancak bilinen bir büyüklükle kıyaslanmasına denir. Diğer bir deyişle, bir uzunluğun, bir alanın, bir kapasitenin veya herhangi bir olgunun belirli bir birim cinsinden hesaplanmasıdır. Bunun için standart ölçü birimleri kullanılır. Sonucu belirtmek için sayısal değer ve birimden oluşan bir Dünyada bilim ve ticaret alanında en fazla kullanılan ölçüm sistemleri: İngiliz-Amerikan ölçüm sistemi (imperial system) ve Metrik ölçüm böylece yayılmış olarak renk ölçümü olmaktadır.

Çeşitli ölçüm aletleri

2-metre boyunda bir marangoz cetveli.

Metrik sistem uzunluk-ağırlık ve zaman ölçüm birimlerine bağlı olarak "mks" ya da "cgs" olarak da adlandırılır.

Örneğin Türkiye'de, metrik sistem kullanılır. Uzunluğun ölçülmesi için metre, zamanın ölçülmesi için saniye ve dakika kullanılır.

Ölçüm esnasında ölçüm hataları oluşabilmektedir.Bu nedenle ölçüm ile birlikte ölçüm hatası da belirtilebilir. Bu hata artı veya eksi yönde olabilir. Örneğin 2,53 metre artı eksi 0,1 metre gibi.

Ölçme tekniği

Ölçme tekniği, evrende var olan olayları kontrol altına almanın ve yönetebilmenin temel bilimidir. Karşılaştırma yöntemlerine dayanır, fiziksel büyüklükleri temel alır. Fiziksel büyüklüklerin matematik ile tanımlanıp, kontrol edilmelerine imkân verir. Herkes öğrenimi esnasında veya hayatta sürekli ölçüm cihazları ile karşılaşır.

Günümüzde nanometre 1 metrenin milyarda biri ölçüsüne kadar küçük değerler insan hayatına girmiş, insan hücresi ve atomun bilinmeyen küçük parçacıkları dahi aranır hale gelmiştir. Ölçme tekniği hayatın gerçeğini bulmada en önemli yol göstericidir. Günümüzde bilinen ölçüm teknikleri bilimsel gelişmelerin gerisinde kalmış ve bilimsel gelişmelerin teknolojiye dönüştürülmesi için yeni ölçüm teknik ve sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Örneğin sürtünme değeri artık akış süresi ile ölçüldüğünde sürtünmesizliği ifade edememekte ve atomsal iç titreşimlerden yararlanılmaktadır. Yanma konusunda bilinen referanslar değişmekte yeni ölçüm değer ve karşılaştırma referans parametreleri değişmektedir. Bunlar en önemli teknolojik gelişmelerin ancak ölçüm sistemlerinin geliştirilmesinden sonra ortaya çıkabildiği de bir gerçektir. Hayatta da insanların dahi çeşitli özellikleri artık ölçülebilmekte ve çok önemli kararların alınmasında direkt etkili olmaktadırlar.

Ölçme konusu çok geniş bir konu olduğu içi kısıtlı tutulmuştur.

Bazı ölçümler

Basınç ölçümü, sıcaklık ölçümü, seviye ölçümü, ağırlık ölçümü, akış ölçümü, zaman ölçümü, renk ölçümü, nem ölçümü, viskozite ölçümü, yoğunluk ölçümü, pH ölçümü, iletkenlik ölçümü, gürültü ölçümü, radyasyon ölçümü, vakum ölçümü, gerilim ölçümü, akım ölçümü alan şiddeti ölçümü.