Çok silindirli motorlar
Silindirlerin düzenine göre çok çeşitli motor yapı şekilleri vardır (Motorların Sınıflandırılması şablonunda silindir birleştirme şekillerine göre motorlar satırından ayrıntılı bilgi alınabilir) Silindirler DIN 73021’e uygun bir şekilde ifade edilir. Silindirlerin sayılmasına güç çıkışının karşı tarafından başlanır. Boksör motorlarda ve V tipi motorlarda güç çıkışının karşı tarafından soldaki silindirden başlanır ve sıra takip edilir. Genelde 4 zaman ilkesine göre çalışırlar. 2 zaman ilkesine göre çalışan tipleri de mevcuttur. Hava veya su ile soğutulan çeşitleri vardır.
Silindir sayıları
değiştirİki silindirli motorlar
değiştirOtomobil motorlarında çok az kullanılırlar. Örneğin DAF firması Hollanda'da ürettiği otomobillerde yatık I tipi subap mekanizmasına sahip bir motor kullanmıştır. Genelde hava soğutmalı olup 2 zaman prensibine göre çalışan motorlardır.
Buji ile veya sıkıştırma ile ateşlemeli, 2 zamanlı veya 4 zamanlı olabilirler. Hyundai Accent Admire 1,5 CRDI model otomobiller sıralı 3 silindirli, dizel, su soğutmalı 1500 cc hacminde motorlara sahiptirler. Bir diğer 3 silindirli motor da VW Polo 1.4 TDI marka araçta bulunmaktadır. 1422 cc hacmindeki Turbo beslemeli motor 4000 d/d de 75 hp güç 2200 d/d de 195 Nm Tork üretebilmektedir.
Dört silindirli motorlar
değiştirEn çok kullanılan silindir sayısıdır. Çeşitli kombinasyonlarda (buji ile ateşlemeli, su soğutmalı v tipi – sıkıştırma ile ateşlemeli, sıralı, su soğutmalı –buji ile ateşlemeli, boksör, hava soğutmalı gibi ) yapılabilirler.
- Volkswagen kaplumbağa : Buji ile ateşlemeli, benzinli, boksör, hava ile soğutmalı
- Ford Taunus : Buji ile ateşlemeli, v tipi, su ile soğutmalı, benzinli
- Hyundai Accent Era CRDI : Sıkıştırma ile ateşlemeli, mazotlu, sıralı, su ile soğutmalı
- Mazda 3 1.6 : Üstten çift egzantrikli, zincir tahrikli, benzin püskürtme sistemli ve değişken emiş kontrol üniteli.
Altı silindirli motorlar
değiştirAvrupa'da genelde kullanılmayan ağırlıklı olarak ABD’de üretilen otomobillerde kullanılan motorlardır. Sıralı veya V tipinde yapılabilirler.
Sekiz silindirli motorlar
değiştirGenelde eski otomobillerde kullanılmıştır. Sıralı tiplerinin boyu çok uzun olduğundan ve otomobillerin ön kısmının uzamasına sebep olduğundan motor parçalarının dengelenmesi problemlerinden ötürü genelde V tipinde yapılırlar.
Oniki ve Onaltı silindirli motorlar
değiştirGenellikle deniz vasıtalarında, lokomotiflerde ve sanayi işlerinde kullanılan motorlardır. Otomotiv sektöründe ise otobüs ve kamyonlarda kullanılmasına rağmen spor otomobillerde kullanılan tipleri de vardır . Ferrari 12 silindirli motorları bazı modellerinde kullanırken, Bugatti Veyron modelinde 16 silindirli bir motor kullanmıştır. Silindir birleştirme şekillerine göre dengeleme probleminden ötürü sıralı tip kullanılmamaktadır. V tipi, boksör tipi, iki sıralı yıldız, yıldız, W tipi, üç sıralı X veya sıra halinde X tipi olarak yapılırlar.
Kaynakça
değiştir- Benzin Motorları (kitap), Milli Eğitim bakanlığı Yayınları, İbrahim Özdamar – Bilal Yelken, 1986 baskısı
- Motorlu Taşıt Tekniği (kitap), Milli Eğitim bakanlığı Yayınları, Wilfried Staudt, 1995 baskısı, Yayın hakkı: Friedr. Vieweg & Sohn Braunschweig / Wiesbaden