Çat

Erzurum'un ilçesi

Çat, Erzurum ilinin bir ilçesidir. Erzurum-Bingöl kara yolu üzerinde yer almaktadır. Erzurum'a 52 km mesafede bulunmaktadır. İlçe Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Kuzey Anadolu Fay Sistemi üzerinde yer aldığı için 1. derecede Erzurum'un deprem tehlikesine sahip ilçelerinden biridir. Karasal İklime sahip olduğu için sanayisi gelişemeyen ilçenin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.

Çat
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlErzurum
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamMuhammet Serdar Erdoğan
 • Belediye başkanıArif Hikmet Kılıç (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1386 km²
Rakım1961 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam17.389
 • Kır
-
 • Şehir
17.035
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu25750
İl alan kodu442
İl plaka kodu25
Resmî site
Çat Belediyesi

Tarihçe

değiştir

Çat ilçesi 18. yüzyıl başlarında Osmanlı sipahileri tarafından ilçeye 17 km uzaklıkta bulunan Yavi mahallesi civarında kurulmuş,[1] I. Dünya Savaşı’ndan sonra Kığı ilçesine bağlanmış, daha sonra coğrafi konumu sebebiyle Tercan ilçesine bağlanmıştır. Yavi bucak merkezi iken 1937 yılında Aşağıçat köyü ilçe merkezi olmuş, 1939 yılında idari bağlılığı değiştirilerek Aşkale ilçesine bağlanmıştır. 1946 yılında Oyuklu mahallesi adı altında Erzurum iline bağlanmıştır. 1954 yılında ise Oyuklu Köyü Çat adı altında ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür.

Coğrafya

değiştir

İlçe, volkanik ve kayalık, etrafı tepelerle çevrili bir arazi görünümü arz eden yüksek platoların geniş alanlara yayıldığı, fazlaca düzgün arazinin olmadığı kısmen çorak ve tuzlu topraklara sahip bir yapıdadır. Doğusunda Tekman ilçesi, Batısında Tercan ilçesi, kuzeyinde Erzurum ili ve Güneyde Bingöl ili, Karlıova ve Yedisu ilçeleri ile çevrilidir. Erzurum'a 52 km mesafede bulunmaktadır.

1986 yılında hizmete giren Erzurum-Bingöl Karayolu ilçeden geçmektedir. Bingöl ilinin Karlıova ilçesine 61 km mesafededir. Erzurum-Bingöl kara yolu üzerinde yer almaktadır. İlçe Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Kuzey Anadolu Fay Sistemi üzerinde yer aldığı için 1. derecede Erzurum'un deprem tehlikesine sahip ilçelerinden biridir. Sanayisi gelişmeyen ilçenin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.

Tipik karasal iklim özelliği taşıyan ilçede kış ayları şiddetli olup, yaz ayları sıcak ve kurak geçer. Yağmur genelde bahar aylarında yağar. Kış aylarında sıcaklık -10°, -18° olup, zaman zaman -35 °C, -40 °C'yi bulur. Yoğun kar yağışı ve tipi kış aylarında ilçenin bazı mahalleleriyle bağlantısını geçici olarak keser.

Yıl Toplam Şehir Kır
1935[2] 16.043 326 15.717
1940-1950 veri yok veri yok veri yok
1955[3] 15.592 532 15.060
1960[4] 16.969 579 16.390
1965[5] 21.792 882 20.910
1970[6] 22.055 1.877 20.178
1975[7] 24.379 2.140 22.239
1980[8] 25.940 2.572 23.368
1985[9] 25.840 3.077 22.763
1990[10] 24.921 3.878 21.043
2000[11] 26.057 7.169 18.888
2007[12] 21.491 3.864 17.627
2008[13] 20.756 4.727 16.029
2009[14] 20.338 4.527 15.811
2010[15] 19.884 4.463 15.421
2011[16] 19.783 4.342 15.441
2012[17] 19.446 4.501 14.945
2013[18] 19.192 19.192 veri yok
2014[19] 18.505 18.505 veri yok
2015[20] 17.842 17.842 veri yok
2016[20] 17.578 17.578 veri yok
2017[20] 17.355 17.355 veri yok
2018[20] 17.389 17.389 veri yok
2019[20] 16.708 16.708 veri yok
2020[20] 17.035 17.035 veri yok

Not 1: Çat ilçesi 1937 yılında Aşkale ilçesine, 1943 yılında ise merkez ilçeye bağlanmıştır ve 1954 yılında tekrar ilçe statüsü kazanmıştır. Bu nedenle 1940-1950 arası nüfus verileri tabloda yer almamıştır.
Not 2: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021. 
  2. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  3. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  5. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  18. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  19. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  20. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Çat Nüfusu - Erzurum". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Erzurum Çat Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

değiştir