Çıkrıkçılar Yokuşu
Çıkrıkçılar Yokuşu, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir yokuştur. Anafartalar Caddesi'nden başlayıp Saraçlar ve Salman Sokak kesişimine kadar devam eden yokuş yaklaşık 200 metre uzunluğundadır.
 2014 yılında yokuşun görünümü | |
| Trafik durumu | Araç ve yaya |
|---|---|
| Trafik akışı | Sağ |
| Başlangıç noktası | Anafartalar Caddesi |
| Konum | Altındağ, Ankara, Türkiye |
İsim
değiştirOsmanlı İmparatorluğu döneminde Ankara ekonomisinin önemli bir yüzdesini oluşturan sof ticaretinin yoğun olarak yapıldığı yerlerden biri de bugün Çıkrıkçılar Yokuşu'nun bulunduğu bölgeydi. Buradaki dükkanlarda, Ankara keçisinden elde edilen yünler çıkrıklarla dokunarak sof ismi ismi verilen kumaşa dönüştürülmekteydi. Bu sebepten ötürü yokuşun ismi halk arasında "Çıkrıkçılar Yokuşu" olarak benimsenmişti.[1]
Tarihçe
değiştirAnkara Kalesi'nin eteklerinde yer alan ve tarihi Osmanlı dönemine kadar dayanan Çıkrıkçılar Yokuşu, 19. yüzyıl sonlarına kadar eski şehir merkezinin önemli ticari noktalarından biriydi. Bugün Çıkrıkçılar Çarşısı olarak adlandırılan ve o tarihlerde Uzun Çarşı ismiyle anılan bölgede, aynı zanaat dalında faaliyet gösteren esnafların aynı sokak üzerinde açtıkları dükkanlardan oluşan bir alışveriş aksı bulunmaktaydı. Bu ticari zincir, kalenin "aşağı yüz" olarak adlandırılan Tahtakale mevkiinden başlayıp Hacı Bayram Camii'nin konumlandığı noktaya kadar uzanmaktaydı.[2]
Fakat 1916'daki yangın sırasında, günümüzde Kale Mahallesi sınırları içerisinde kalan bölgenin büyük bir kısmıyla beraber Çıkrıkçılar Yokuşu üzerinde bulunan yapılar da etkilendi.[3] 1745 yılına tarihlenen İplikçiler Camii ve 1732'de inşa edildiği bilinen Çanakçılar Mescidi gibi tarihi mekanlar, bu afet esnasında yanarak yok oldu.[4] Anafartalar Caddesi ile yokuş arasındaki bölgede kalan Boyacı Ali Mahallesi ve Tellal Karaca Mahallesi gibi tarihi yerleşim yerleri de yangından etkilenmesi sonucu günümüze ulaşamadı.[2]
Ankara Büyükşehir Belediyesi, 1982 yılında başlattığı imar çalışmaları kapsamında Çıkrıkçılar Yokuşu'nun bulunduğu civarı öncelikli alan ilan ederek bölge mimarisinin korunması ve uygun çevre düzenlemeleriyle yeniden kente kazandırılmasını hedeflediyse de[5] aradan yıllar geçmesine rağmen başlatılan projelerde öngörülen hedeflere ulaşılamaması şehir planlamacıların tepkisine yol açtı.[6]
Edebi yayınlar
değiştir- Çıkrıkçılar Yokuşu - Türk şair İlhan Berk tarafından yazılmış olan şiir, sanatçının "Aşıkane" isimli kitabında yer alır.
- Çıkrıkçılar Yokuşu’ndaki Gemi - Türk yazar Metin İpek'in kaleme aldığı kısa hikâye, "Ankaralı Öyküler" isimli kitapta bulunur.
Kaynakça
değiştir- ^ Öztürk, Banu (2019). "1918-1938 Yılları Arasında Ankara'da Sosyal ve Kültürel Hayat". Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. s. 44.
- ^ a b Gökçe Günel; Ali Kılcı (2015). "Ankara Şehri 1924 Haritası: Eski Bir Haritada Ankara'yı Tanımak" (PDF). Ankara Araştırmaları Dergisi. 3 (1). Ankara. ss. 78-104. ISSN 2147-8724. 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2022.
- ^ Oygür, Vedat (2020). "Çağlar Boyu Ankara". Tarih Çevresi. ss. 4-24. ISSN 1303-3876
|issn=değerini kontrol edin (yardım). 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. - ^ Çetin, Adem (2019). "Hurufat Defterlerindeki Kayıtlara Göre Ankara İl Merkezindeki Dini Mimari Yapılar" (PDF). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2022.
- ^ 80 Sonrası Mekan ve Planlama (PDF). Ankara: Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi. 2016. s. 307. ISBN 978-975-507-283-8. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Aralık 2022.
- ^ Tunçer, Mehmet. ""Çevre"sini Arayan Ankara" (PDF). Mimarlar Odası. ss. 16-19. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Aralık 2022.